 | 74. rocznica likwidacji getta w Mińsku Mazowieckim |
W niedzielę, 21 sierpnia, na mińskim cmentarzu żydowskim upamiętniono 74. rocznicę likwidacji getta w Mińsku Mazowieckim. Po krótkim wprowadzeniu przez prezesa Towarzystwa Przyjaciół Mińska Mazowieckiego Damiana Sitkiewicza głos zabrał burmistrz Marcin Jakubowski, który powiedział - Zebraliśmy się w tym miejscu, aby upamiętnić najtragiczniejszy dzień w historii naszego miasta. Dzień, który pochłonął życie wielu mieszkańców. Dzień, który zapisał się w naszej historii w bardzo tragiczny sposób. Musimy o nim pamięta.
Bo więcej słów w obliczu takiego dramatu nie potrzeba. Tragedia i zachowanie w pamięci – słowa klucze, które zostają w nas coraz głębiej rok po roku, rocznica po rocznicy.
Jan Jagielski – przedstawiciel Żydowskiego Instytutu Historycznego, przybliżył zebranym dzieje społeczności żydowskiej żyjącej niegdyś w naszym mieście. Wzruszającym był fakt, że na cmentarzu pojawili się synowie mińskiego Żyda, który jako jedyny z rodziny, będąc maleńkim dzieckiem, przeżył wojnę i wyjechał do Rosji. Kilka słów do zebranych wygłosił jeden z braci - Aaron Losz.
Nieodzownym elementem obchodów są wspólnie odmówione modlitwy. W niedzielę, za sprawą rabina Mosze Blooma, zabrzmiał wśród nas po hebrajsku jeden z Psalmów. Zaś z udziałem księży Wojciecha Lemańskiego i Eugeniusza Lewandowskiego odczytano po polsku modlitwy łączące zebranych z pomordowanymi kilkoma tysiącami mieszkańców naszego miasta. Mieszkali po sąsiedzku z naszymi dziadkami, chodzili po tych samych ulicach, po tym samym bruku. Śmiech ich dzieci mieszał się ze śmiechem dzieci naszych dziadków i pradziadków. Do czasu….
Dlatego tak ważna jest pamięć o ludziach, którzy współtworzyli historię naszego miasta, współtworzyli jego tożsamość. Ważna jest pamięć o okrucieństwie, które ludzie zadali ludziom, aby nigdy więcej się nie powtórzyło, o czym na cmentarzu mówili m.in. burmistrz Marcin Jakubowski oraz Aaron Losz.
Dopełnieniem uroczystości było wieczorne spotkanie z Naczelnym Rabinem Polski Michaelem Schudrichem. Sala w Miejskim Domu Kultury była pełna, a pytania padały różne: o koszerność, rozwody, zasady zachowania w synagodze, czy kobiety mogą być rabinami i wiele innych. Spotkanie to odbyło się dzięki Gminie Wyznaniowej Żydowskiej w Warszawie.
fot. Leszek Siporski, minskmaz.com (kirkut)
DM, minskmaz.com (spotkanie w MDK)
